ΚΑΛΛΙΠΕΥΚΗ

Φτάνοντας κανείς στο Λιτόχωρο και βλέποντας τον Όλυμπο να προβάλει επιβλητικά στο χώρο, να υψώνεται απότομα προς τον ουρανό, νοιώθει όλο και πιο έντονο το βάρος της ιστορίας, της μεγαλοπρέπειας και της φυσικής ομορφιάς αυτού του τόπου. Στον τόπο που έγινε η Τιτανομαχία, απομεινάρια της οποίας είναι οι πολλές μεγάλες πέτρες οι οποίες είναι διάσπαρτες στους πρόποδες του βουνού, η οποία κατέληξε στη επικράτηση του Δωδεκάθεου με επικεφαλής τον Δία.
Ο Όλυμπος, που βρίσκεται στα ανάμεσα Μακεδονίας και Θεσσαλίας, είναι το ψηλότερο (2.917 μ.) βουνό της Ελλάδας και αποτελεί το σύμβολο του σύγχρονου ευρωπαϊκού πολιτισμού.
Στις κορυφές του, η φαντασία των αρχαίων Ελλήνων τοποθέτησε την κατοικία των δώδεκα θεών της αρχαιότητας. Η θρησκεία των ολύμπιων θεών επέτρεψε τη διαμόρφωση της ελεύθερης σκέψης, στην οποία οφείλει η ανθρωπότητα τα μεγάλα πνευματικά έργα.

Όπως φαίνεται από την Καλλιπεύκη (με χιόνια) – Όπως φαίνεται από Σκοτίνα (με σύννεφα)

Κάτω από τις κορυφές του ήταν η κατοικία των Μουσών. Λατρευόταν ως Προστάτιδες των Καλών Τεχνών, που είχαν αναπτυχθεί σε υψηλό επίπεδο στις ακτές (Πιερία) του Ολύμπου.
Τυλιγμένος για χιλιάδες χρόνια στη γοητεία του μύθου ο Όλυμπος με την ιστορία του, τη πολύμορφη και ευμετάβλητη γοητεία της φύσης του, προσφέρει ένα θέαμα γεμάτο μεγαλείο σε όσους θελήσουν να τον επισκεφθούν.

Γιατί λοιπόν το βουνό των θεών ονομάστηκε Όλυμπος;
Για την ετυμολογία της λέξης Όλυμπος υπάρχουν οι παρακάτω εκδοχές:
-Ο Μάρκος Μουσούρος (1470-1517), μεγάλος φιλόλογος και καθηγητής της αναγέννησης, στο «Etymologicum Magnum Lexikon» αναφέρει ότι η ονομασία Όλυμπος σημαίνει τον Ουρανό και το πολύ ψηλό βουνό και προέρχεται από το «ολολαμπής» που αρμόζει στον ουρανό ή από το «ολλύειν τους ώπας δια του κρύους» που αρμόζει στο βουνό.
-Ο Γερμανός φιλόλογος και γλωσσολόγος Georg Curtius (1820-1885), στο βιβλίο του «Grundzuge der Griechishen Etymologie», αναφέρει ότι η λέξη Όλυμπος προέρχεται από τη ρίζα – λαμπ – και ερμηνεύεται ολολαμπής, ολόλαμπρος, ολόλευκος (θεωρεί το υ αιολικό).
-Ο γλωσσολόγος και λογοτέχνης Μένος Φίληντας (1870-1934) στο βιβλίο του «Γλωσσογνωσία και Γλωσσογραφία Ελληνική», απορρίπτει την παραγωγή του Όλυμπος από το λάμπ-ω και υποστηρίζει ότι πολλά ονόματα βουνών, ποταμών και γενικά τοποθεσιών της αρχαίας Ελλάδας είναι σημιτικής προελεύσεως, όπως Ελικών, Ελάτεια, Αλφειός, Αλιάκμων κ.ά. και έχουν πρώτη συλλαβή το σημιτικό άρθρο EL ή AL. Η ονομασία Όλυμπος ή Ούλυμπος είναι κατά τον Μ. Φιλήντα, δυο σημιτικές λέξεις κατά παράθεση: ULUWEN – ULUEN ή ULU που σημαίνει ψηλά και BAS ή BOS που σημαίνει τη δύναμη και μάλιστα τη θεοτική. Έτσι λοιπόν ULUENBAS ή ULUBOS – Ούλυμπος – Όλυμπος που σημαίνει στα ύψη η δύναμη, δηλαδή η ουράνια, η θεϊκή, η υψίστη δύναμη. Ακόμα σε αρκετά μέρη όπου υπάρχει το τοπωνύμιο Όλυμπος έχει διασωθεί και το αρχαίο Έλυμπος.
-Η αρχαιολόγος Ευτυχία Πουλάκη σε ανακοίνωσή της το 1985 στη σειρά εκδηλώσεων «οι αρχαιολόγοι μιλούν για την Πιερία» υποστηρίζει ότι η μορφή της λέξης έχει δείξει ότι πρόκειται για μια προελληνική λέξη που σημαίνει βουνό ή ουρανός. Γι΄ αυτό υπάρχει ακόμα – εκτός από τον θεϊκό Όλυμπο – Όλυμπος σε πολλά μέρη της Ελλάδας και στην Κύπρο, την Ιωνία, τη Βιθυνία, τη Λυκία. Το σίγουρο είναι ότι η κατοικία του Δία και των Θεών, σ΄ όλη την αρχαιότητα ταυτίστηκε με τον Όλυμπο από το πρώτο και σημαντικότερο γραπτό κείμενο της Ελληνικής γλώσσας , την Ιλιάδα του Ομήρου.
-Ο ακαδημαϊκός Αγαπητός Τσομπανάκης σε ανακοίνωσή του το 1995 στο «2^ο Συνέδριο για τον Όλυμπο» υποστηρίζει ότι Όλυμπος σήμαινε ψηλό βουνό και ότι οπουδήποτε πήγαν Αιολείς – στη Βιθυνία π.χ. – τα ψηλά βουνά ονομάζονται «Όλυμπος».

Π. Π.

ΠΙΣΩ