ΚΑΛΛΙΠΕΥΚΗ

Γράφει ο Παναγιώτης Παπαϊωάννου

Τρία είναι κατά τη γνώμη μου τα μνημεία που υπάρχουν στο χωριό μας και ξεχωρίζουν για τα αρχιτεκτονικά τους στοιχεία, την ποιότητα κατασκευής, την αντοχή τους στο χρόνο και την χρησιμότητά τους από τότε που έγιναν μέχρι σήμερα ή μέχρι πριν λίγα χρόνια.

Εξαιρείται βέβαια ο ναός του Αγίου Θεοδώρου, που είναι και το στολίδι της πλατείας και του χωριού γενικότερα (εκτός από το καμπαναριό που προστέθηκε εκ των υστέρων, για αυτό είναι και αυτό που είναι και για το οποίο πολλές συζητήσεις έγιναν χωρίς αποτέλεσμα ακόμη, παρ’ όλο που όλοι συμφωνούν πως αισθητικά δεν «δένει»).

1.- Γεφύρι στα αλώνια

Τοξοτό πέτρινο γεφύρι με ύψος γύρω στα δυο μέτρα και επιφάνεια από καλοδουλεμένο καλντερίμι. Βρίσκεται εκεί πάρα πολλά χρόνια και εξυπηρέτησε τουλάχιστον δυο γενεές. Το πότε κατασκευάστηκε δεν είναι γνωστό.

Το γεφύρι αυτό δεν χρησιμοποιείται σήμερα γιατί δίπλα του (δυστυχώς πολύ κοντά) έγινε καινούριο από μπετόν, το οποίο το «πνίγει» κυριολεκτικά. Πέρα από τους κινδύνους που υπάρχουν (ανάμεσά τους υπάρχει κενό περίπου ενός μέτρου χωρίς κάγκελα) κινδυνεύει και το ίδιο γιατί τα θεμέλια του άρχισαν να καταστρέφονται. Οι πέτρες της καμάρας που βρίσκονται μέσα στο νερό άρχισαν να «ξεκολλούν» και να «φεύγουν». Ο κίνδυνος της κατάρρευσης υπάρχει και η στιγμή που αυτό θα συμβεί είναι άγνωστη. Είναι κρίμα για το χωριό μας αλλά και για τη λαϊκή αρχιτεκτονική μας κληρονομιά το γεφύρι αυτό να χαθεί.

2.- Δριστέλα (υδροτριβείο)

Για τη Δριστέλα έχω γράψει πολλές φορές. Το δημιούργημα αυτό, του μακαρίτη πλέον, Γιάννη Τσιάτσιου, κινδυνεύει!!!

Βρίσκεται στο «Νεράκι», πηγή απ’ όπου συμπληρώνεται η ύδρευση του χωριού μας και σε απόσταση πέντε περίπου χιλιομέτρων από το χωριό σε δάσος με πλούσια βλάστηση και «άγρια» ομορφιά (νερά, τεράστια δέντρα, θάμνοι και πολλά μεγάλα βράχια).

Η ξύλινη αυτή, σύνθετη αλλά και απλοϊκή ταυτόχρονα κατασκευή, που σηκώνει το τεράστιο βάρος της «καρούτας» (σωλήνα) και του νερού και η μικρή πέτρινη καλύβα, εξυπηρέτησε για χρόνια τους κατοίκους του χωριού στο πλύσιμο των «στρωσιδιών, σκεπασμάτων» αλλά και της «κατασκευής» των φλόκων των βελέντζων.

Σήμερα τέτοια ανάγκη δεν υπάρχει. Οι βελέντζες δεν χρησιμοποιούνται πλέον και το πλύσιμο το έχουν αναλάβει ή τα πλυντήρια των σπιτιών ή τα καθαριστήρια χαλιών ή το λάστιχο της βρύσης, ανεξάρτητα αν κάποιοι τη χρησιμοποιούν (περισσότερο από μεράκι και όχι από ανάγκη) και αν ο Στέργιος, γιος του Γιάννη, τοποθέτησε και πινακίδες.

Ο πολιτισμός μας, όμως, επιβάλλει η κατασκευή αυτή να διατηρηθεί. Το οφείλουμε στον μακαρίτη Γιάννη Τσιάτσιο, στις πατριώτισσες και στους πατριώτες μας που τη χρησιμοποίησαν, στα χρόνια που πέρασαν, το οφείλουμε στον εαυτό μας, στο χωριό μας, το οφείλουμε στο μέλλον.

Είναι ακόμα καιρός; Κι αν είναι για πόσο ακόμα; Αν η κατασκευή αυτή καταρρεύσει δεν θα μπορέσει να ξαναγίνει -κατά την ταπεινή μου άποψη- κι αν ξαναγίνει δεν θα είναι η ίδια. Η συντήρηση και διατήρηση της Δριστέλας είναι αυτό που όλοι λέμε και επικαλούμαστε «Σεβασμός στο Παρελθόν» (το έχουμε;)

3.- Είσοδος Σήραγγας

Ένας αιώνας πέρασε περίπου από τότε που έγινε και στέκει εκεί ατενίζοντας τον Όλυμπο και «καταπίνοντας» τα λίγα ή πολλά, καθαρά ή βρώμικα, ορμητικά ή ήρεμα νερά, που η «χάντακα» φέρνει μέχρι το «στόμα» της.

Καλοδουλεμένη πελεκητή πέτρα, πέτρινο τόξο από πάνω και πέτρινα τείχη αριστερά – δεξιά που την προστατεύουν.

Πέντε περίπου μέτρα το ύψος της και τέσσερα το πλάτος, που σαν τύχει και τολμήσεις να κατεβείς και να βρεθείς μπροστά της κι ανάμεσα στα τεράστια τείχη (ιδιέτερα αν η μέρα είναι συννεφιασμένη και βροχερή)  αντιλαμβάνεσαι λιγάκι τι ένιωσε ο πανούργος Οδυσσέας, σαν βρέθηκε στο «στόμα» της Χάρυβδης…

Ένα σημαντικό αρχιτεκτονικό οικοδόμημα των αρχών του περασμένου αιώνα, στην είσοδο της -των τριακοσίων μέτρων-  σήραγγας, περιφρονημένο απ’ όλους (και από τους αγρότες) και παραμορφωμένο από τις χρήσιμες μεν – επιπόλαιες δε και χωρίς μελέτη κατασκευές που υπάρχουν μπροστά της για τη συγκράτηση των νερών του καλοκαιριού, για πότισμα, με πολλά «διακοσμητικά στοιχεία» γύρω (κύρια σακούλες νάιλον από λίπασμα – οι κάτοικοι του χωριού μας έχουν αυτή την αδυναμία. Σακούλες – σημάδια για φύλαξη των χωραφιών, για «βούλωμα», για προστασία από παγετούς, για κάθε χρήση), που θα έπρεπε να αναδειχθεί και να είναι σημείο αναφοράς για ντόπιους αλλά και επισκέπτες και πόλος έλξης!!!

Πατριώτισσες και πατριώτες δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια. Δήμος, Νομαρχία, Υπουργείο πολιτισμού αλλά και όλοι μας, πρέπει κάτι να κάνουμε. Τώρα!!!

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ