ΚΑΛΛΙΠΕΥΚΗ

Από τον Ανδρέα Ταταρίδη
ΜΙΑ ΑΞΕΧΑΣΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ 

Πριν προχωρήσω στο γράψιμο του παρόντος άρθρου μου πρέπει να διευκρινίσω ότι γεννήθηκα στην Αθήνα από γονείς ποντίους, αλλά η δημοσιοϋπαλληλική μου μοίρα μ’ έριξε στη Ζάκυνθο, όπου κα ρίζωσα, αφού στο νησί του Σολωμού και του Ξενόπουλου αξιώθηκα να αποκτήσω οικογένεια και στέγη.
Είμαι λοιπόν ποντιακής καταγωγής και ευνόητο είναι να είμαι περήφανος για την καταγωγή μου. Όμως δεν είμαι αποκλειστικός και … μονοκόμματος! Αγαπώ, κατ’ αρχήν την ελληνική παραδοσιακή μουσική, τους ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς και βρίσκω σ’ αυτά τα δύο είδη τη δύναμη του ελληνισμού διαχρονικά! Δηλαδή, με άλλα λόγια, με την ίδια ευχαρίστηση απολαμβάνω λ. χ. ένα καλαματιανό κι ένα κρητικό χορό! Επίσης με την ίδια ευχαρίστηση απολαμβάνω ακουστικά λ. χ. το κλαρίνο και την ποντιακή λύρα.
Υπό αυτήν την έννοια, νοιώθω υπερήφανος, ως Έλληνας, όταν παρίσταμαι σε κάποια μουσικο-χορευτική εκδήλωση σε κάποιο μέρος της πατρίδας μας, όπου γίνεται κάποια «συνάντηση» 2,3 ή και περισσοτέρων μουσικο-χορευτικών συγκροτημάτων!
Κάτι τέτοιο γίνεται από 3ετίας και στη Ζάκυνθο, όπου χάρη στο πολιτιστικό Σωματείο «ΥΑΚΙΝΘΗ», το οποίο (ας το πούμε και αυτό, διότι πρέπει!) είναι δημιούργημα του δασκάλου και χοροδιδασκάλου κ. Νίκου Αρβανιτάκη, λαμβάνουν χώραν κατ’ έτος μουσικο-χορευτικές εκδηλώσεις στην κεντρική πλατεία Σολωμού του νησιού μας, με την συμμετοχή πολλών μουσικο-χορευτικών συγκροτημάτων εξ άλλων περιοχών της πατρίδος μας. Αξίζει να σημειωθεί ότι, αυτές οι πολιτιστικού χαρακτήρα εκδηλώσεις γίνονται την 21^η Μαΐου, που είναι η ημέρα της επετείου της Ένωσης της Επτανήσου με την Μητέρα Ελλάδα.
Και ενώ η Ζάκυνθος, μέχρι πρότινος, ήταν περιχαρακωμένη στα δικά «της», τώρα χάρη στην «ΥΑΚΙΝΘΗ» του κ. Νίκου Αρβανιτάκη, βλέπουμε και άλλους χορούς και ακούμε και άλλα μουσικά όργανα άλλων περιοχών της πατρίδας μας.
Κάτι παρόμοιο ζήσαμε για λίγο, έστω, στην «ΠΑΤΩΜΕΝΗ» του ειδυλλιακού χωριού του Ολύμπου Καλλιπεύκη Λαρίσης την Κυριακή 27-7-2003! Εδώ φάνηκε το οργανωτικό πνεύμα των υπευθύνων του Μορφωτικού Εκπολιτιστικού Συλλόγου των απανταχού Καλλιπευκιωτών «Η ΠΑΤΩΜΕΝΗ», με κύριο συντελεστή επιτυχίας τον δάσκαλο κ. Παναγιώτη Παπαϊωάννου, ο οποίος σήκωσε το βάρος της παρουσίασης της «2^ης συνάντησης χορευτικών συγκροτημάτων Κάτω Ολύμπου» την ανωτέρω ημερομηνία, με τη διαφορά ότι, στην εν λόγω «συνάντηση», εκτός των Θεσσαλών, συμμετείχαν και Μακεδόνες, και Επτανήσιοι (Ζακυνθινοί) και Αιγιοπελαγίτες (Χιώτες).
Σ’ ένα αληθινά μ α γ ε υ τ ι κ ό τοπίο, την «Πατωμένη», σ’ ένα φ υ σ ι κ ό γήπεδο, στήθηκε το «πάλκο» για τους ερασιτέχνες καλλιτέχνες και οι «Κερκίδες» για τους πάμπολους θεατές, που κατέκλυσαν το χώρο.
Έτσι, άρχισε νωρίς το απόγευμα ένα π α ν η γ ύ ρ ι, που δύσκολα θα σβηστεί από την μνήμη μου! «Χορτάσαμε» ελληνικούς λεβέντικους χορούς, «χορτάσαμε» ελληνική μουσική με παραδοσιακά όργανα! Η στεριά, αντάμα με τα νησιά μας, χόρευαν με πάθος και ρυθμικότητα τους χορούς των, και όλοι (μουσικοί και χορευτές) συνήρπαζαν τον κόσμο, που κατέκλυσε τον χώρο και τα χειροκροτήματα έδιναν κι έπαιρναν. Ήταν ένα όντως υ π έ ρ ο χ ο θέαμα και ακρόαμα, που ικανοποιούσε όλα τα καλλιτεχνικά γούστα των παρευρεθέντων, αυτών που είναι σταθερά προσκολλημένοι στην ελληνική πολιτιστική παράδοση!
Ο παρουσιαστής του πλούσιου αυτού προγράμματος (που κράτησε ως αργά τη νύχτα), ο κ. Παν. Παπαϊωάννου, αεικίνητος και ακούραστος, έκανε το παν για να φανεί σωστός και ακριβοδίκαιος σε περιγραφές και επαίνους προς όλους τους συμμετέχοντες! Και το πέτυχε! Απόδειξη το «κλείσιμο» της «συνάντησης», που βρήκε αδελφωμένα όλα τα συγκροτήματα στην «πίστα» να χορεύουν!
Και φυσικά η «συνάντηση» αυτή επισφραγίστηκε με την καθιερωμένη ανταλλαγή δώρων   μεταξύ των Υπευθύνων των συγκροτημάτων και των διοργανωτών, δηλαδή της «ΠΑΤΩΜΕΝΗΣ».

Η ωραία αυτή συνήθεια, να γίνονται κάθε τόσο τέτοιες «συναντήσεις» σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, όπως καλή ώρα αυτή της Καλλιπεύκης, οπωσδήποτε προάγει την παράδοσή μας στη Μουσική, τον Χορό και το Τραγούδι, αλλά και «δένει», περισσότερο τους Έλληνες Εθνικώς και Πολιτιστικώς! Αν κακώς, κάκιστα ο ξενόφερτος τρόπος ζωής επηρέασε μέρος του λαού μας σε πολλά σημεία, υπάρχουν -ευτυχώς- οι ποικιλώνυμοι Πολιτιστικοί Σύλλογοι ανά την χώρα, οι οποίοι αντιστέκονται στην ξένη «εισβολή» με τις δραστηριότητές τους. Και η «ΠΑΤΩΜΕΝΗ» της Καλλιπεύκης Ολύμπου περιοχής Ν. Λάρισας έδειξε ότι ανήκει σ’ αυτούς που αντιστέκονται!
Το έδειξε με την «2^η συνάντηση χορευτικών συγκροτημάτων Κάτω Ολύμπου», όπου συμμετείχε και η δική μας, η Ζακυνθινή «παρέα» της «ΥΑΚΙΝΘΗΣ».
Τι άλλο μένει, παρά ένα μεγάλο Εύγε στους Καλλιπευκιώτες και στον δραστήριο σύλλογό τους «Η ΠΑΤΩΜΕΝΗ».
Άμποτε να ξαναβρεθούμε μαζί σε άλλη «συνάντηση» στον Όλυμπο ή στο νησί του Εθνικού μας ποιητή.

Ανδρέας Ελ. Ταταρίδης
Ζάκυνθος

Από την Έφη Παπά
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΤΟΝ 15ΑΥΓΟΥΣΤΟ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΠΕΥΚΗ  

Στενοχωρήθηκα που δεν μπόρεσα να παρακολουθήσω τις φετινές καλοκαιρινές εκδηλώσεις του Συλλόγου. Ιδιαίτερα το Φεστιβάλ Αφήγησης. Πράγματι ζηλεύω όλους εσάς που το παρακολουθήσατε.
Βρέθηκα στο χωρίο το τριήμερο του Δεκαπενταύγουστου. Όπως οι περισσότεροι κάτοικοι της Αθήνας μόλις τελείωσα την δουλειά την Πέμπτη 14 το μεσημέρι, «ντάλα μεσημέρι», έτρεξα να φύγω όσο γρηγορότερα μπορούσα για να προλάβω τον εσπερινό στην Πατωμένη. Μετά να καθίσω για καφεδάκι κάτω από τα πλατάνια της πλατείας. Και το βραδάκι που θα ξάπλωνα σίγουρα θα σκεπαζόμουνα με κουβερτούλα.   Δεν κάνει πια τόσο κρύο όπως τα καλοκαιρινά βράδια που ήμουν παιδί. Όμως και πάλι η ζακέτα είναι απαραίτητο κομμάτι της καλοκαιρινής γκαρνταρόμπας αν βρίσκεται κανείς στην Καλλιπεύκη και η κουβέρτα στον ύπνο (μικρή θυμάμαι, ότι η γιαγιά καλού – κακού είχε και μια ελαφριά φλοκάτη δίπλα στο κρεβάτι).
Αυτά σκεφτόμουν, αγαπητοί μου συμπατριώτες, και όλο κοιτούσα στις πινακίδες της εθνικής οδού να δω πόσο χιλιόμετρα με χώριζαν ακόμη από την δροσιά του Ολύμπου.

Πράγματι πρόλαβα τον εσπερινό. Βέβαια, ακόμη και στην Πατωμένη, δεν θα έλεγα ότι συνάντησα τόση δροσιά. Παρηγοριόμουν, μια και την ίδια ώρα η Αθήνα θα ήταν καμίνι. Καλά να πάθουμε, είπα μέσα μου, τα «ακραία καιρικά φαινόμενα» έφτασαν και στον γερο – Όλυμπο. Όχι… ;
Ανήμερα της Παναγίας, έζησα έναν μικρό «νηζιριώτικο» καύσωνα. Βέβαια η χαρά αυτής της γιορτινής μέρας ήταν τέτοια που η ζέστη δεν με ενόχλησε και πολύ. Μετά την εκκλησία το χωριό γέμισε τσίκνα. Σε κάθε σπίτι ανοιχτό όλο και κάτι έψεναν. Ποια οικογένεια δεν έχει μια Μαρία, μια Δέσποινα, μια Παναγιώτα ή ένα Παναγιώτη. Εμείς είχαμε τρεις γενιές Μαρίες να γιορτάσουμε εκείνη την μέρα !!!
Αν πεις δε για την Πατωμένη, ήδη από την ώρα της λειτουργίας ένα σύννεφο τσίκνας κάλυπτε τις κορφές από τα έλατα γύρω από το ξέφωτο.
Το βράδυ στην πλατεία ήμασταν όλοι λίγο – πολύ νωθροί. Κάπως βαρείς, άλλος από τα πολλά «κοψίδια», άλλος από τις πολλές μπύρες και τα κρασιά και κάποιοι άλλοι από τον πολύ χορό. Οι σόδες είχαν την τιμητική τους εκείνο το βράδυ.

Σάββατο και πρωινό καφεδάκι στο μπαλκόνι με θέα την Μπλόσινα. Τι περίεργο !!! Παρόλη την δραστηριότητα και την σωματική κούραση στο χωριό ξύπναγα από μόνη μου και χωρίς γκρίνια από νωρίς. Στην πόλη… τα πρωινά ξυπνήματα είναι μπελάς… «ζόρι γαμπρέ μ’ ο θέρος». Μόνο που στην πόλη το «ζόρι» είναι διαρκείας.
Πρωινή ησυχία. Βέβαια τα κοπάδια με τα κατσίκια δεν ξέρουν από γιορτή και σχόλη. Ήδη κουδούνιζαν ανεβαίνοντας στα κακοτράχαλα. Που και που σκαρφαλωμένα σε κάνα βράχο γύρισαν το κεφάλι κατά πίσω, προς την μεριά μου. Μπα… δεν υπήρχε και τίποτε ενδιαφέρον… ας μασουλήσουμε τα βρύα της πέτρας !!!! Και συνέχιζαν τον ανήφορο.
Μετά, βόλτα με τον ανηψιό μου, από τα Αλώνια προς τον Ροζό. Οι γεωργικές μηχανές παρκαρισμένες αριστερά.   Εκεί που είναι η ταμπέλα προς το «Ξενοδοχείο ΑΣΚΟΥΡΙΣ».
-Βρε θεία, έχει ξενοδοχείο το χωριό. Πάμε να το δούμε από κοντά;
Χαλάς ποτέ χατίρι σε κούτσικο;   Στρίψαμε στον χωματόδρομο. Καθώς, όμως, προχωρούσαμε έμοιαζε περισσότερο να οδηγώ πάνω στην κοίτη ξεροπόταμου παρά σε «αγροτικό δρόμο». Μα καλά γιατί δεν συνδέθηκε η πρώτη και μόνη, προς το παρόν, τουριστική μονάδα του χωρίου με τον κεντρικό οικισμό με έναν στρωμένο δρόμο;   Σκέφτηκα. Μετά έμαθα ότι ούτε και με το ηλεκτρικό είχε συνδεθεί. Ελλάς το μεγαλείο σου!!! Τι να πω; Οι επιχειρήσεις έχουν τα ρίσκα τους. Τούτος ο επιχειρηματίας ωστόσο, εκ μέρους μου, είναι άξιος συγχαρητηρίων, όχι μόνο γιατί τόλμησε να επενδύσει αλλά και γιατί παρόλα τα παράδοξα, εδώ και καιρό τώρα προσφέρει επαρκώς τις υπηρεσίες του στους επισκέπτες.
Επί τόπου στροφή για να συνεχίσουμε την βόλτα.
-Θεία κοίτα τούτο το σπίτι έχει έναν ανεμόμυλο στον κήπο του !!!
-Δεν είναι ανεμόμυλος. Είναι ανεμογεννήτρια μάλλον. Είναι ένας τρόπος για παραγωγή ηλεκτρισμού. Αυτό που έχεις ακούσει ως «εναλλακτικές μορφές ενέργειας». Κάτι σαν τον ηλιακό θερμοσίφωνα που έχετε σπίτι για να ζεσταίνεται το νερό χωρίς να καταναλώνετε ηλεκτρικό ρεύμα.
Καθώς λοιπόν περιέγραφα τα σχετικά, όσα ήξερα δηλαδή, για την παραγωγή ενέργειας με τρόπους φιλικούς προς το περιβάλλον και χωρίς την σπατάλη φυσικών πόρων, μπροστά μας εμφανίστηκε καμένη γη. Ο μικρός δίπλα μου άνοιξε ένα στόμα να…και έβγαλε ένα επιφώνημα. Στενοχωρήθηκε και εγώ μαζί του. Λίγο πριν ήταν χαρούμενος. Είχε δει από κοντά γεράκι που πετούσε. «Σαν αεροπλάνο». Ακόμη δεν έχει συνειδητοποιήσει ότι ο άνθρωπος μιμείται την φύση και ποτέ το αντίστροφο. Εδώ μπροστά κατάλαβε, όμως, ότι ο άνθρωπος καταστρέφει επίσης. Κατάλαβε γιατί στις άλλες βόλτες του, έβλεπε τόσες πολλές πινακίδες, να προειδοποιούσαν για τους κινδύνους της πυρκαγιάς.
Στροφή και πάλι για την επιστροφή. Σειρά είχε τώρα η επίσκεψη στην παιδική χαρά. Εκεί μαλώσαμε. Η «κακιά θεία» δεν τον άφηνε να κάνει «ακροβατικά» με τα όργανα όχι μόνο λόγω του κινδύνου για τον ίδιο αλλά και γιατί στην κούνια κάθεσαι, δεν στέκεσαι όρθιος και την ταλαιπωρείς. Από κάτι τέτοια θα κόπηκαν και θα στράβωσαν και οι κούνιες στην Νταμύλη. Τέλος πάντων.
Εκεί σκέφτηκα ότι θα πρέπει να βοηθήσουμε και σε κάτι άλλο. Τα σκουπίδια, αν και δεν βρήκα κοντά κάποιο κάδο απορριμμάτων, ωστόσο μπορούμε να τα πάρουμε μαζί μας και να τα πετάξουμε εκεί που πρέπει. Επίσης, θα πρέπει να βοηθήσουμε τον Σύλλογο, ώστε στην επόμενη συντήρηση της παιδικής χαράς να γίνουν και κάποια έργα σχετικά με την ασφάλεια των παιδιών στο χώρο.
Φευγιό και πάλι. Φορτώσαμε στο αμάξι μαμάδες, θειάδες και γιαγιάδες για να πάμε στην μοναστήρι της Παναγίας των Κανάλων, λίγο έξω από την Καρυά. Επιτέλους είδα από κοντά πως είναι τα κράνα. Καλέ έχει το χωριό μας τόσο κοντά βυζαντινό μοναστήρι; Από τον 11^ο αιώνα. Τι ομορφιά και τι κατάνυξη. Να κανονίσω να ανέβουμε και το Σεπτέμβριο που γιορτάζει.

Καθώς έφτανε το τελευταίο βράδυ στο χωριό άρχισα να σκέφτομαι, με λύπη μου, το ταξίδι της επιστροφή. Η επιστροφή από διακοπές, έστω και μικρές, είναι δύσκολη κατάσταση. Για τους κατοίκους των Αθηνών ακόμη δυσκολότερη, ιδιαίτερα κατά τις επονομαζόμενες «μεγάλες εξόδους των Αθηναίων». Άσε που τούτη την Κυριακή 17 Αυγούστου 2003 ο «Πανευρωπαϊκός Ποδηλατικός Αγώνας», εν είδη δοκιμαστικών εν όψει Ολυμπιάδας, θα κρατούσε κλειστή την πόλη από το πρωί ως τις απόγευμα. Πως θα μπαίναμε στην πόλη τόσες χιλιάδες νοματαίοι; Και στην εθνική, τι θα γινόταν από κίνηση;…
(παρεμβάλετε το κείμενο της μόνιμης στήλης «Η Θέση μας»)

…Και μ’ αυτές τις σκέψεις πέρασε και η ώρα και έφτασα και στην Αθήνα. Δεν με εκνεύρισε και η κίνηση στην εθνική. Μήπως να ξανα-ανέβω το γρηγορότερο στην Καλλιπεύκη;

Έφη Παππά, Αθήνα

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ