ΚΑΛΛΙΠΕΥΚΗ

Η υπερβολική χρήση χη­μικών σκευασμάτων σε συνδυασμό με την εξαντλητική χρήση των γεωργι­κών εδαφών, έχει οδηγήσει την Ελληνική γεωργία σε μια κατάσταση στην οποία ολοένα στε­νεύουν τα περιθώρια βελτίωσης των παραγωγών.
Οι κίνδυνοι που απειλούν την γεωργία είναι πλέον ορατοί, αφού οι αποδό­σεις των εδαφών συνεχώς μειώνονται και η χρήση των φαρμάκων γίνεται όλο και λιγότερο αποδοτική. Ταυτόχρονα αυξάνονται και οι κίνδυνοι για το περι­βάλλον που απειλούν σε τελική ανάλυση την υγεία των παραγωγών αλλά και των καταναλωτών αγροτικών προϊόντων.
Μπροστά σε αυτά τα δεδομένα, που προδιαγράφουν ένα δύσκολο μέλλον για την αγροτική οικονομία, το Υπουργείο Γεωργίας υιοθέτησε έναν Κανονισμό της Ε.Ε. που αφορά την εφαρμογή συγκε­κριμένων κωδίκων γεωργικής πρακτι­κής, μέσα από τους οποίους διασφαλίζεται η προστασία του φυσικού περι­βάλλοντος, χωρίς να ανεβαίνει το κό­στος παραγωγής, ενώ παράλληλα προ­βλέπεται η ένταξη των αγροτών σε αγροπεριβαλλοντικά επιδοτούμενε προ­γράμματα.
Οι Κώδικες Ορθής Γεωργικής Πρακτικής (ΚΟΓΠ) αποτελούν τις ελάχιστες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις που πρέπει να τηρούν οι παραγωγοί για την ένταξη στα αγροπεριβαλλοντικά προγράμματα του Κανονισμού. (ΕΚ) 1257/99.
Ανάλογα με τον τομέα στον οποίο δραστηριοποιούνται οι παραγωγοί υποχρεούνται να εφαρμόζουν τις ακόλουθες γεωργικές πρακτικές: 

Λιπάνσεις
Εφαρμογή της κατάλληλης ποσότη­τας λιπασμάτων σύμφωνα με τις ανάγκες θρέψης των φυτών όπως προκύπτουν από τα αποτελέσματα εδαφοανάλυσης ή φυλλοδιαγνωστικής. Η ανά­λυση πραγματοποιείται κατά αγροτεμάχιο της εκμετάλλευσης και πρέπει να είναι πρόσφατη (μία ανάλυση ανά πενταετία). Οι αναλύσεις γίνονται μόνο από εργαστήρια διαπιστευμένα, με βάση τις προδιαγραφές ΙSΟ.
Μεταβατικά μέχρι 31/12/2001 – προκειμένου να δοθεί ο αναγκαίος χρόνος για τη διαπίστευση των εργαστηρίων – ως οδηγός ορθολογικών λιπάνσεων θα είναι τα «Πρακτικά Λίπανσης» ανά Νομό της χώρας. 

Αμειψισπορά (εναλλαγή καλλιεργειών στο ίδιο έδαφος)
Πλην εξαιρέσεων που αναφέρονται παρακάτω οι παραγωγοί θα εφαρμό­ζουν προγράμματα αμειψισποράς (ε­ναλλαγή καλλιεργειών στο ίδιο έδαφος), τα οποία στοχεύουν:
Στη βελτίωση και ορθολογική χρήση του εδάφους
Στον έλεγχο των ζιζανίων
Στον έλεγχο των πληθυσμών εχθρών και νοσογόνων αιτιών
Στη μείωση της ρύπανσης που προκαλεί η γεωργία
Στην προστασία της χλωρίδας και της πανίδας
Η αμειψισπορά θα πρέπει να εξασφαλίζει τη διαδοχή σε έκαστο αγροτε­μάχιο της βασικής καλλιέργειας από καλλιέργεια ή καλλιέργειες αντικατάστασης στα ακόλουθα ποσοστά:
Σακχαρότευτλα: 40%. Τα σακχαρότευτλα επανέρχονται στο ίδιο αγροτε­μάχιο κάθε 4 χρόνια.
Καπνός, βιομηχανική τομάτα, σιτηρά, αραβόσιτος, ηλίανθος, πατάτες, αραχίδα, όρυζα: 20%.
Ειδικά στην περίπτωση της όρυζας, η οποία στη χώρα μας καλλιεργείται σε παθογενή αλατούχα ή και αλκαλιωμένα εδάφη η ως άνω δέσμευση συναρτάται από την δυνατότητα των καλλιεργειών αντικατάστασης να προσαρμοσθούν στις συνθήκες παθογένειας.
Για την ένταξη της καλλιέργειας βαμβακιού σε αγροπεριβαλλοντικά προγράμματα οι παραγωγοί θα εφαρμόζουν αμειψισπορά με ποσοστό αντικατάστασης 15% για τις μικρές εκμεταλ­λεύσεις μέχρι 60 στρέμματα και 20% για τις λοιπές εκμεταλλεύσεις.
Διαχείριση φυσικού χώρου βιοποικιλότητας αγροτικού τοπίου
Μεταξύ αγροτεμαχίων όμορων εκμε­ταλλεύσεων διατηρείται ακαλλιέργητος χώρος εύρους 1 μέτρου. Ο ακαλλιέργητος αυτός χώρος, μπορεί να έχει τη μορφή ακαλλιέργητου περιθωρίου, μίας σειράς δένδρων, ή φυτοφράκτη αποτελούμε­νου από θάμνους και δένδρα.
Για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας των φυτοφρακτών στα όρια των αγροτεμαχίων δεν επιτρέπεται η εφαρ­μογή ζιζανιοκτόνων σε απόσταση μι­κρότερη του 1 μέτρου από τα όρια των φυτοφρακτών.
Δεν επιτρέπεται η καλλιέργεια εκτάσεων που αποκαλύπτονται από την υποχώρηση της επιφάνειας υδάτινων α­ποδεκτών (λιμνών, ποταμών κλπ) σε περιπτώσεις παρατεταμένης ανομβρίας ή εντόνου αρνητικού υδατικού ισοζυγίου. Στις περιπτώσεις που υπάρχει νόμιμη άδεια καλλιέργειας των εκτάσεων αυτών, μέχρι την άρση της, η καλλιέργεια θα γίνεται χωρίς χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων.
Ο θερισμός των σιτηρών πρέπει να σταματά με τη δύση του ηλίου. Δεν επιτρέπεται ο θερισμός τη νύχτα με προβο­λείς για την προστασία της πανίδας.
Κατεργασία εδάφους – Γεωργικά μη­χανήματα – Εξοπλισμοί.
Η μηχανική κατεργασία του εδάφους πρέπει να στοχεύει στη βελτίωση της δομής του περιορίζοντας στο ελάχιστο τη συμπίεση και τη διάβρωση.
Στο Σχέδιο Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (Σ.Π.Δ.) πρέπει να καταδεικνύεται ότι η επιλογή των γεωργικών μηχανημάτων, των φερόμενων εξοπλισμών, ο αριθμός και ο χρόνος των καλλιεργητικών επεμβάσεων συμβάλει στους παραπά­νω στόχους.
Χρήση βαρέως τύπου ελκυστήρων μπορεί να γίνει σε εξαιρετικές περιπτώσεις κατόπιν σχετικής άδειας των Διευθύνσεων Αγροτικής Ανάπτυξης των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων.
Η συντήρηση, ο έλεγχος και η ρύθμι­ση των ψεκαστικών μέσων και των λιπασματοδιανομέων θα πρέπει να γίνεται τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο.
Η εφαρμογή των Λιπασμάτων πρέπει να γίνεται σε δόσεις. Ο χρόνος εφαρμογής πρέπει να προσαρμόζεται στο βι­ολογικό στάδιο των φυτών με τη μεγαλύτερη ανάγκη σε θρεπτικά στοιχεία.
Στις δενδρώδεις η εφαρμογή θα γίνεται σε 2 τουλάχιστον δόσεις. Στις ετήσιες εαρινές η εφαρμογή θα γίνεται σε 3 τουλάχιστον, οι 2 αφορούν την επιφανειακή λίπανση.  Στα χειμερινά σιτηρά η βασική φθινοπωρινή λίπανση αζώτου θα είναι μηδενική. Οι επιφανειακές λιπάνσεις θα ε­φαρμόζονται σε 2 τουλάχιστον δόσεις, στο τέλος του χειμώνα και στην αρχή της άνοιξης. Πρέπει να αποφεύγεται η χρήση λιπασμάτων σε απόσταση 2 μέ­τρων από όχθες υδάτινων όγκων (ποταμών, λιμνών, διωρύγων ή καναλιών άρ­δευσης ή στράγγισης) σε περίπτωση ε­πίπεδης έκτασης και των 6 μέτρων σε παρόχθιες εκτάσεις που παρουσιάζουν σημαντική κλίση (μεγαλύτερη από 8%).

Aρδεύσεις
Εφαρμόζεται το κατάλληλο σύστημα άρδευσης με βάση την κλίση και τον τύ­πο του εδάφους. Σε ελαφρά πεδινά εδάφη και σε εδάφη με κλίσεις > 6% θα εφαρμόζεται στάγδην άρδευση, εφόσον το είδος της καλλιέργειας το επιτρέπει.
Δεν εφαρμόζονται μεταβατικά κυ­ρώσεις σε όσους διατηρούν διαφορετικά συστήματα άρδευσης από τα συνιστώ­μενα για τις ανωτέρω κατηγορίες εδαφών, εφόσον τα συστήματα αυτά αποτελούν επενδυτική δαπάνη, η οποία δεν έχει αποσβεσθεί.

Φυτοπροστασία
Εφαρμογή των φυτοπροστατευτικών προϊόντων σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, τις οδηγίες του προϊόντος με βάση τις πληροφορίες της ετικέτας (δό­ση, βλαστικό στάδιο εφαρμογής, ημερομηνία τελευταίας εφαρμογής) και τις πραγματικές ανάγκες των φυτών.
Πρέπει να αποφεύγεται η χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε από­σταση 2 μέτρων από όχθες υδάτινων ό­γκων (ποταμών, λιμνών, διωρύγων ή καναλιών άρδευσης ή στράγγισης) και 1 μέτρου από φυσικούς χώρους, φυτοφράκτες και δάση.

ΠΙΣΩ