ΚΑΛΛΙΠΕΥΚΗ

Γράφει ο Αστέριος Μαντάς

Συνέχεια…

Η Καλλιπεύκη επί τουρκοκρατίας ήταν απάτητο κεφαλοχώρι. Όσοι έλληνες δεν ζούσαν με τους τούρκους έρχονταν στην Καλλιπεύκη και ζούσαν ελεύθεροι. Στο λιβαδάκι μάλιστα ήταν ένα τάγμα αρματολών και κλεφτών με αρχηγό τον Ζαχίλα. Αρκετοί έρχονταν στο Νεζερό και κατατάσσονταν στο τάγμα. Στην Πιερία ήταν άλλο τάγμα αρματολών και κλεφτών με αρχηγό τον καπετάν Παλούκα. Τα δυο τάγματα λόγω της δύναμης που είχαν κατάφεραν να κερδίσουν και προνόμια από τους τούρκους οι οποίοι τους επέτρεψαν να κάνουν τη μεταφορά των προϊόντων από τα Τέμπη στη Μακεδονία και αντίστροφα. Οι Νεζεριώτες δεν πλήρωναν φόρο εισοδήματος στους τούρκους ούτε φόρο «αίματος». Στο Νεζερό δεν έγινε ποτέ παιδομάζωμα.
Την εποχή εκείνη το χωριό ήταν στη θέση «Νιχτιάνω». Υπήρξε ένας άρχοντας που τον έλεγαν Νυχτιάνη, και το σπίτι του ήταν εκεί όπου σήμερα είναι η βρύση «Νυχτιάνω».
Ο άρχοντας αυτός είχε δρόμο καλιγωμένο με πέτρες από το σπίτι του μέχρι την Αγία Παρασκευή, όπου εκκλησιάζονταν.
Η Αγία Παρασκευή ήταν εκκλησία πολύ παλιά με πολλές ζωγραφιές, τις οποίες προλάβαμε κι εμείς αλλά τις «καταστρέψαμε».
Οι παππούδες λέγανε πως εκείνη την εποχή φύσηξε πολύ δυνατός αέρας και κατέστρεψε τα πάντα. Την καταστροφή αυτή την ονόμασαν πανούκλα. Αυτό πρέπει να έγινε στα 1718. Οι Νεζεριώτες, αν έμεινε κάτι όρθιο, το εγκατέλειψαν και προχώρησαν προς τη «Βρυσοπούλα».
Από εκείνη την εποχή το χωριό βρίσκεται εδώ όπου κι εμείς έχουμε σήμερα τα σπίτια μας. Στο σημείο όπου είναι σήμερα οι 12 Απόστολοι ήταν δάσος. Το έκαψαν και έφκιασαν τα σπίτια τους.
Μέρα με την ημέρα πληθαίνανε οι άνθρωποι και τα σπίτια. «Τοπικός» (ντόπιος) δεν ήταν κανένας. Από παντού έρχονταν άνθρωποι στο Νεζερό.
Π.χ. Οι Γκουγκουλιάδες που είναι και το μεγαλύτερο «οικογενειακό» ήρθαν από τη Φούρκα. Από τη Φούρκα επίσης ήρθαν οι Μαντάδες και οι Τσιουρβάδες. Από τη Νιγρίτα Σερρών ήρθαν οι Οικονομαίοι – Κουτσογιανναίοι και οι Γκουντουβάδες. Οι Καστοράδες ονομάζονταν Διπλαίοι, αλλά επίδή ήταν από την Καστοριά ονομάστηκαν έτσι. Οι Ζαφειραίοι, Καζανάδες, Αντωνάδες, Δελνικάδες και άλλοι ήρθαν από τη Σιάτιστα. Οι Καραγιαννάδες και άλλοι μαζί ήρθαν από τα Καρακάνια Καστοριάς. Οι Μιτσιοπουλαίοι και Τσιμοπουλαίοι ήρθαν από την Πελοπόννησο. Γκαντάκης, Τσιολάκης και Φραγκεσκάκης κατάγονται από την Κρήτη. Οι Παναράδες είναι από την Πούρλια. Το μολογούσαν οι ίδιοι. Οι Τσιαπλάδες, οι Νταουτάδες και άλλοι ήρθαν από τον κάμπο των Σερρών.
Όπως μολογούσαν οι παπούδες στο «Γκουδροσιώτικο» της «Δοριανής» ήταν ένα μικρό χωριουδάκι, που καταστράφηκε με «την αλλαγή της φύσης». Οι κάτοικοί του πήγαν προς τη Σκοτίνα. Μια μικρή ομάδα ήρθε προς το χωριό μας οι οποίοι χαρακτηρίστηκαν από τους άλλους ως «ελαφριοί».
Στο Νεζερό ήρθαν ακόμη άνθρωποι από την Ανατολική Ρωμυλία (Καγκουραίοι), από τα Μπιτόλια της Σερβίας, από τα Χάσια και από την διπλανή Καρυά.

Σημείωση σύνταξης: Προσπαθήσαμε τα γραπτά του Μπαρμπα – Στέργιου Μαντά να τα αντιγράψουμε από το χειρόγραφο που μας παρέδωσε, όπως τα είχε. Παρέμβαση έγινε μόνο στην ορθογραφία και αποφύγαμε κάποιες επαναλήψεις. Ο Μπάρμπα – Στέργιος Μαντάς, έζησε πολλά, θυμάται πολλά και γνωρίζει πολλά. Την ιστορία του χωριού μας, όπως την έγραψε ο ίδιος θα τη συνεχίσουμε στο επόμενο ή και στο μεθεπόμενο φύλλο …

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ