ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΛΠΙΔΑ
Γράφει ο Νίκος Θεοδοσίου
Πριν δυο περίπου χρόνια ξέσπασε στην Αμερική μεγάλη οικονομική κρίση. Πολύ σύντομα επεκτάθηκε στην Ευρώπη και κυρίως στα αδύναμα κράτη. Θύμα της είναι τώρα και η χώρα μας. Τις συνέπειες αυτής της κρίσης τις βιώνουμε όλοι μας καθημερινά, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο.
Ανεργία και φτώχεια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της. Καθημερινά ακούμε στις τηλεοράσεις για κλείσιμο επιχειρήσεων, για απολύσεις εργαζομένων. Στις πόλεις που ζούμε βλέπουμε μαγαζιά να κλείνουν, βλέπουμε ή ακούμε για ανθρώπους που πεινάνε ή ψάχνουν στα σκουπίδια να βρουν κάτι που δεν είναι… για πέταμα. Ήρθαν δύσκολα χρόνια και όπως είναι φυσικά, μας είναι δύσκολο να το πιστέψουμε και να το αποδεχτούμε.
Τα εισοδήματα διαρκώς μειώνονται, ενώ οι τιμές ανεβαίνουν. Ακούμε συνεχώς για εξωτερικό χρέος, για ελλείμματα, για ακαθάριστο προϊόν, για Δ.Ν.Τ., για αγορές. Οικονομικές γνώσεις θα αποκτήσουμε όλοι. Δωρεάν μαθήματα παραδίδουν οι τηλεοράσεις, αν δεν μας τρελάνουν στο τέλος.
Οι παλιότεροι έχουν να θυμούνται και στο παρελθόν δύσκολα χρόνια. Για πολλούς από εμάς, η κρίση αυτή είναι πρωτόγνωρη.
Ποιες είναι οι αιτίες αυτής της κρίσης;
Ποια είναι η πηγή του κακού;
Κατά τη γνώμη μου η παγκοσμιοποίηση και ο άκρατος φιλελευθερισμός και καπιταλισμός, ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό.
Ο καπιταλισμός ζει, μάλλον, ημέρες δόξας.
Η πολιτική και οι πολιτικοί υποτάχτηκαν στις απαιτήσεις των ισχυρών του χρήματος. Δε βρήκαν τη δύναμη και την τόλμη να αντιταχθούν στις επιδιώξεις τους. Οι αγορές και οι οίκοι αξιολόγησης κυριαρχούν ανεξέλεγκτοι και αυτό αποβαίνει σε βάρος των λαών. Ένα πολύ μικρό ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει πάνω από το μισό του παγκόσμιου πλούτου.
Γιατί να μη συμβαίνει το αντίθετο;
Οι πλούσιοι πλουτίζουν διαρκώς και οι φτωχοί φτωχαίνουν περισσότερο.
Βιομηχανικοί κολοσσοί, πολυεθνικές, οικονομικού τραστ, προωθούν τα προϊόντα τους, στις αγορές των χωρών και αυξάνουν συνεχώς τα κέρδη τους. Πολλές φορές καταναλώνουμε προϊόντα πέρα από τις πραγματικές μας ανάγκες ανεβάζοντας το βιοτικό μας επίπεδο. Με δανεικά πολλές φορές!
Οι ισχυροί ωθούν τις κυβερνήσεις να αγοράζουν οπλικά συστήματα υπερτιμολογημένα και «μίζα-ρισμένα», να δανείζονται υπέρογκα ποσά και να τα ξοδεύουν στο βωμό δήθεν της ανάπτυξης των χωρών που όλο έρχεται αλλά με ρυθμούς χελώνας και να ξοδεύουν ακόμη περισσότερα, πέρα από αυτά που αντέχει η κάθε χώρα και ο καθένας μας.
Τραγική συνέπεια όλων αυτών το σημείο μηδέν, θηλιά στο λαιμό των χωρών και των λαών τους. Τεράστιο χρέος που δεν μπορούν ν’ αντέξουν και ο κίνδυνος χρεοκοπίας να πλησιάζει και να τίθεται σε κίνδυνο ακόμα και η εθνική ανεξαρτησία, (σε αυτή την κατάσταση είμαστε και εμείς).
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, αυτό είναι η μια πτυχή του προβλήματος. Το νόμισμα όπως ξέρουμε έχει δυο όψεις. Και η άλλη όψη είναι οι αδυναμίες και τα προβλήματα του ελληνικού κράτους. Έχουμε συνειδητοποιήσει, ίσως όχι τελευταία, ότι το κράτος είναι σχεδόν διαλυμένο.
Κάνοντας εύκολη κριτική, λέμε πως για όλα φταίει το κράτος!
Ποιος είναι όμως το κράτος;
Είναι κάτι απρόσωπο;
Είναι μόνο η κυβέρνηση;
Είναι τα κόμματα και οι πολιτικοί;
Είναι…, αλλά όχι μόνο αυτοί!
Κράτος είμαστε όλοι μαζί και οι πολιτικοί και εμείς οι απλοί πολίτες. Και η ευθύνη επιμερίζεται σε όλους μας. Διότι πιστεύω στη λαϊκή ρήση «το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι», θεωρώ ότι στους πολιτικούς αναλογεί η μέγιστη ευθύνη και αρκετά μικρότερη σε όλους εμάς.
Οι πολιτικοί παίρνουν τις αποφάσεις, αλλά πώς;
Με προσωπικές στρατηγικές για ίδιον όφελος;
Εξυπηρετώντας ισχυρά συμφέροντα που τους βοήθησαν στην ανέλιξη και ανάδειξη τους;
Εξυπηρετώντας συμφέροντα των επαγγελμάτων τους;
Υποκύπτοντας σε συμφέροντα για αγορές και προμήθειες για τις ανάγκες του κράτους, πολλές φορές με το αζημίωτο, ή αποφασίζουμε πάντα σκεπτόμενοι το λεγόμενο «πολιτικό κόστος»;
Ασφαλώς και δε γενικεύω λέγοντας αυτά. Υπάρχουν κι αυτοί που είναι αξιοπρεπείς και αποφασίζουν με γνώμονα το γενικό συμφέρον. Φοβάμαι όμως, πως στις μέρες μας είναι οι λιγότεροι. Κι αυτό νομίζω δεν είναι πεποίθηση μόνο προσωπική και τα κόμματα όλα δεν έχουν την ίδια ευθύνη.
Αυτά που κυβέρνησαν έχουν τη μέγιστη, αλλά και τα μικρότερα έχουν το μερίδιο τους. Δεν μπορεί πάντα να υπερασπίζονται μαζί με διεκδικήσεις λογικές και κάποιες άλλες παράλογες και υπερβολικές. Δεν μπορεί και δεν πρέπει να έχουν πάντα λόγο μόνο καταγγελτικό για ό,τι γίνεται, επιβάλλεται να καταθέτουν και ρεαλιστικές προτάσεις και οφείλουν να τις λαμβάνουν υπόψη οι κυβερνήσεις.
Αυτό που συμβαίνει με τα κόμματα που εναλλάσσονται στην εξουσία είναι εκπληκτικό. Το ένα ρίχνει την ευθύνη στο άλλο και όταν είναι στην κυβέρνηση κάνει κυρίως αυτά που κατήγγειλε ως αντιπολίτευση και αντίστροφα.
Άσε, που πολλές φορές μας παρουσιάζουν το άσπρο – μαύρο κι ανάποδα!
Φοβάμαι, πως για όσα συμβαίνουν δε μαθαίνουμε την αλήθεια, ούτε το τριάντα τις εκατό (30%).
Σε κάθε προεκλογική περίοδο, αλλά και για αρκετό διάστημα μετεκλογικά, το κράτος καταρρέει. Η απερχόμενη κυβέρνηση προετοιμάζεται «κατάλληλα» για τις εκλογές και η νέα εφόσον προκύψει, νοιάζεται πώς θα στελεχώσει από την αρχή την κρατική μηχανή. Το κράτος μας, σε πολύ μεγάλο βαθμό, είναι κομματικό.
Η δικαιοσύνη απονέμεται μόνο στους ισχυρούς.
Η διαφθορά είναι τεράστιο πρόβλημα στις μέρες μας. Η πεποίθηση ό,τι αγγίζει πολιτικούς, υπηρεσιακούς παράγοντες αλλά και απλούς υπαλλήλους έχει εδραιωθεί στην ελληνική κοινωνία και αυτό είναι το τραγικότερο. Αρκετά σκάνδαλα έρχονται στην επικαιρότητα χωρίς να τιμωρείται κανείς!
Αλλά και πόσοι από εμάς με τις πρακτικές και τις επιλογές μας δεν κινούμαστε προς την ίδια κατεύθυνση;
Πόσοι ανεχόμαστε ή προσφέρουμε φακελάκι σε γιατρούς για κάποιον «δικό μας»;
Πόσοι καταγγέλλουμε το γεγονός;
Πόσοι «λαδώνουμε» σε κάποιο κρατικό Κ.Τ.Ε.Ο. για να «περάσουμε» κάποιο αυτοκίνητο που έπρεπε «να κοπεί»;
Σίγουρα δεν εξισώνω τέτοιες περιπτώσεις μικρότερης σημασίας μπροστά στα μεγάλα σκάνδαλα διαφθοράς στις ανώτερες βαθμίδες.
Το τραγικό όμως είναι η νοοτροπία που έχει διαμορφωθεί. Αν δεν πληρώσουμε δεν θα εξυπηρετηθούμε και γιατί να εξυπηρετήσουμε αν δεν τα «αρπάξουμε»;
Ή όλα γίνονται αν πληρώσεις, γιατί αν πας με το σταυρό στο χέρι, είσαι «βλάκας».
Ασφαλώς είναι ευθύνη μας όταν ψηφίζουμε πολιτικούς, διότι μας βόλεψαν κι όχι επειδή είναι άξιοι και ικανοί.
Θεωρούμε ότι το κόμμα μας τα κάνει πάντα καλύτερα από τους άλλους και οι πολιτικοί που υποστηρίζουμε είναι οι «καθαρότεροι».
Στην καθημερινή μας ζωή κοιτάζουμε το πρόσκαιρο όφελος χωρίς να σκεφτόμαστε ότι αυτό μπορεί να αποβεί μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα εις βάρος του συνόλου, άρα και εις βάρος των παιδιών μας.
Κατηγορούμε το δημόσιο και τους υπαλλήλους ότι δεν εξυπηρετούν, δεν δουλεύουν και πληρώνονται και όταν εμείς βρεθούμε στη θέση τους αξιοκρατικά ή «με μέσον» συμπεριφερόμαστε με τον ίδιο ή και χειρότερο τρόπο για να δικαιώσουμε αυτή την άποψη.
Σε κάποιες υπηρεσίες, όπως ύδρευσης, βλέπουμε οι εργαζόμενοι να είναι λιγότεροι από τους επιβλέποντες.
Πηγαίνουμε ή δουλεύουμε σε δημόσιες υπηρεσίες, τα φώτα των κτιρίων και τα καλοριφέρ είναι όλα ανοιχτά, είτε χρειάζονται είτε όχι και κανείς δε νοιάζεται, επειδή νομίζουμε πως πληρώνει το κράτος, ενώ έμμεσα πληρώνουμε εμείς.
Στις δουλειές μας θέλουμε να είμαστε αφεντικά και παίρνουμε εργάτες, κυρίως αλλοδαπούς, για τις «βαριές δουλειές». Μειώσαμε στο ελάχιστο την παραγωγικότητα μας.
Σε πόσες ακόμα περιπτώσεις, που δε μου έρχονται αυτή τη στιγμή στο νου, δε βιώνουμε και δεν ακούμε καθημερινά.
Δείχνουν όλα αυτά μια κακή, μια λάθος νοοτροπία της ελληνικής κοινωνίας. Ο καθένας νοιάζεται για το συμφέρον του και μόνο. Έχουν χαθεί οι αξίες της φυλής και της παράδοσης μας.
Οι γνώσεις μου περί των οικονομικών, δε με βοηθούν να έχω άποψη για την επιλογή της Τρόικας, αν ήταν σωστή ή όχι. Εύχομαι να την ξεπεράσουμε αυτή τη μεγάλη δοκιμασία όσο πιο γρήγορα γίνεται.
Οφείλουν οι πολιτικοί μας, τα κόμματα και η κυβέρνηση να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Ν’ αποβάλλουν κάθε αρνητικό στοιχείο από μέσα τους. Να πάρουν εκείνες τις πρωτοβουλίες και αποφάσεις και να κάνουν εκείνες τις διπλωματικές κινήσεις που θα βγάλουν τη χώρα μας από το μεγάλο τούνελ, πέρα από κάθε μικροκομματική σκοπιμότητα. Αν θέλουν να τους γράψει η ιστορία με θετικό πρόσημο.
Αν δεν θέλουν ή δεν μπορούν ας τους δείξουμε εμείς το δρόμο. Ας τους ξεπεράσουμε.
Ας αφήσουμε στην άκρη κάθε συμπεριφορά ή νοοτροπία που αποβαίνει σε βάρος του συνόλου και του κράτους και άρα μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα σε βάρος μας.
Ας σταματήσουμε να νομίζουμε ότι κάποιος άλλος θα βγάλει το φίδι από την τρύπα ή να λέμε «εγώ θα σώσω το κράτος» και να μην ξεχνάμε ότι το κράτος είμαστε εμείς.
Αν ο καθένας μας προσπαθήσει, τότε ναι, όλοι μαζί μπορεί και να το σώσουμε!
Είναι ίσως η μόνη μας ελπίδα!!!