ΔΑΣΟΝΟΜΕΙΟ ΚΑΛΛΙΠΕΥΚΗΣ

 

Η ίδρυση του Δασονομείου στην Καλλιπεύκη οπωσδήποτε άλλαξε πολλά πράγματα τόσο στην οικονομική, όσο και στη δασική και περιβαλλοντική κατάσταση στην περιοχή του Κάτω Ολύμπου και ιδιαίτερα στην Καλλιπεύκη.
Στα χρόνια που άρχισε η δραστηριότητα του δασονομείου στην Καλλιπεύκη, οι καταστάσεις ήταν πολύ δύσκολες  και οι ανάγκες των κατοίκων για ένα μεροκάματο πολλές. Εμείς όμως θα μιλήσουμε για την ιστορία του Δασονομείου το οποίο πρόσφερε αρκετά στον τόπο μας, όπως και αν το δούμε το πράγμα. Μόνο από οικολογικής πλευράς να το δούμε τα οφέλη είναι πολλά, αν και η διάνοιξη πολλών δρόμων είχε και τις αρνητικές της επιπτώσεις. Ας κοιτάξουμε μία φωτογραφία από τη δεκαετία του 1960 και μία σημερινή από το δάσος γύρω από το χωριό και τότε θα δούμε τι πραγματικά έγινε.
Για την ιστορία του δασονομείου Καλλιπεύκης και τις δραστηριότητές του, μας μίλησε, μετά από πρότασή μας, ο γνωστός σε πολλούς από εμάς, Κουκουράβας Βαγγέλης, από τα Τρίκαλα. Ο Βαγγέλης Κουκουράβας που έκανε δασονόμος από το 1966 ως το 1979 στην Καλλιπεύκη, μας διηγήθηκε όλη την ιστορία του δασονομείου. Ας δούμε πως έχει:

“Το Δασονομείο Καλλιπεύκης ιδρύθηκε στη δεκαετία του 1950 και αρχικά λειτούργησε ως Δασικός Σταθμός. Το 1957 ή 1958 τοποθετήθηκε και ο πρώτος υπάλληλος του δασονομείου Καλλιπεύκης. Ήταν ο Ν. Σταμούλης. Στη συνέχεια, με πρότασή του, τοποθετήθηκαν και δύο δασοφύλακες του δημοσίου. Ένας με έδρα την Καλλιπεύκη, ο Αναστάσιος Παπαναστασίου και ένας με έδρα την Κρανιά, ο Δημήτρης Μαϊμάρης.
Η περιφέρεια του δασονομείου ήταν η περιοχή των χωριών Καλλιπεύ-κη-Κρανιά-Ραψάνη-Πυργετός-Αιγάνη-Κουλούρα και Παλαιόπυργος. Αντικείμενο και των τριών υπαλλήλων ήταν κυρίως η φύλαξη των δασών της περιοχής από ληστρικές παράνομες υλοτομίες. Και οι τρεις υπάλληλοι οπλοφορούσαν νόμιμα διότι πολλές φορές έρχονταν πρόσωπο με πρόσωπο με λαθροϋλοτόμους, κυρίως από τα χωριά Ραψάνη και Ιτιά, μερικοί από τους οποίους οπλοφορούσαν και ήταν αδίστακτοι. Οι Καλλιπευκιώτες και οι Κρανιώτες ήταν περισσότερο νομοταγείς και λιγότερο επιθετικοί.
Το 1960 μετατέθηκε ο Ν. Σταμούλης και στη θέση του τοποθετήθηκε ο δασονόμος Σταύρος Κανάτας, ο οποίος υπηρέτησε για πέντε περίπου χρόνια. Στη διάρκεια της θητείας του διανοίχτηκε ο πρώτος δασικός δρόμος Καλλιπεύκη-Πατωμένη-Αη Γιάννης.
Το έτος 1964 μετατέθηκε ο Σταύρος Κανάτας και στη θέση του τοποθετήθηκε ο δασονόμος Θ. Ζαφειριάδης. Τον επόμενο χρόνο τοποθετήθηκε και δεύτερος δασονόμος, ο Λ. Παγώνης. Επί των ημερών αυτών κατασκευάστηκε το λυόμενο ξύλινο οίκημα του δασονομείου στο ενοικιασμένο οικόπεδο του Δημ. Πετρωτού, κοντά στην πλατεία του χωριού. Το οίκημα αποτελείτο από 4 δωμάτια (γραφείο-αποθήκη και δύο υπνοδωμάτια).
Το ίδιο χρονικό διάστημα ιδρύθηκε ο πρώτος Δασικός Συνεταιρισμός “εργασία” με πρόεδρο τον Ιω. Μητσόπουλο του Δημ. και μέλη τους Αστέριο Τσικρικά, Αστέριο Καλούση, Κων/νο Μανίκα, Ιω. Μητσόπουλο, Ιω. Ζαφείρη, Κ. Ρημαγμό, Τσιαπλέ κ.λπ.
Τότε άρχισε και η υλοτομία των δασοσυστάδων Καλλιπεύκης με την επίβλεψη των δασικών υπαλλήλων και η υλοτομία των Χριστουγεννιάτικων δέντρων ελάτης.
Το έτος 1965 διανοίχτηκε και η δασική οδός Καλλιπεύκη-Αγία Τριάδα.
Το έτος 1966 μετατέθηκε ο δασονόμος Ευάγγελος Κουκουράβας, ο οποίος υπηρέτησε μέχρι το έτος 1979. Επί της θητείας του έγιναν αρκετές εργασίες (υλοτομίες, διανοίξεις δασικών δρόμων, αναδασώσεις κ.λπ.).
Το έτος 1966 ιδρύθηκε και δεύτερος Δασικός Συνεταιρισμός “Η ΠΡΟΟΔΟΣ”, με πρόεδρο τον Ρούλη Καλούση και μέλη τους Ιω. και Αστ. Σαλαμπάση, Κ. Παπαδημητρίου, Ι. Γκαβούτσικο, Ι. Γκαντάκη, Ι. Δούκα, Κ. Δούκα, Ευάγγ. Ντόντο, Αστ. Κυλινδρή, Τρ. Καλούση, Γ. Μαντά, Δ. Μαντά, Χρ. Μούργκα κ.λπ.

dasonomio
Τα μέλη των δασικών συν-εταιρισμών εκετελούσαν κάθε χρόνο όλες τις υλοτομίες, διαμορφώσεις και μεταφορές των δασικών προϊόντων καθώς και άλλες εργασίες του δάσους, με αποτέλεσμα να έχουν κάθε χρόνο ένα σημαντικό χρηματικό εισόδημα.
Κατά τα έτη 1966 μέχρι και 1979 έγιναν οι παρακάτω εργασίες:
α) Διανοίχτηκαν οι δασικοί δρόμοι Καλλιπεύκη-Καρυά, Καλλιπεύκη-Νεράκι (Ρακούπ)-Αη-Γιάννης-Ασπρόϊα, Αγία Τριάδα-Δουριανή, Αη-Γιάννης-Λειβαδάκι-Κλαρί, Κλλιπεύκη-Πουρνάρι-Δέση-Κρανιά, Κλαρί-Δέση και αρκετοί μικρότεροι δρόμοι.
β) Υλοτομήθηκαν και καλλιεργήθηκαν όλες οι δασοσυστάδες πεύκης-ελάτης και οξιάς βάσει διαχειριστικών μελετών.
γ) Αναδασώθηκαν τεχνητά με δενδρύλλια μαύρης πεύκης όλα τα διάκενα των δασών Καλλιπεύκης και Κρανιάς, όπως Πευκωτός, Πατωμένη, Λειβαδάκι, Κλαρί κ.λπ.
δ) Κατασκευάστηκαν τεχνικά έργα στους δασικούς δρόμους Καλλιπεύκη-Καραβίδα-Ρακούπ-όρια Σκοτίνας κ.λπ.
ε) Έγιναν καλλιέργειες όλων των δασοσυστάδων Καλλιπεύκης, κλαδεύ-σεις των τεχνητών αναδασώσεων και κοπή φτέρης.
Όλες οι εργασίες γίνονταν από άνδρες και γυναίκες Καλλιπεύκης και Κρανιάς. Η μετάβαση των εργατών στα έργα γίνονταν είτε με τα πόδια (πεζή) είτε με τρακτέρ και φορτηγά αυτοκίνητα που ήταν μισθωμένα.
Οι επιβλέψεις και επιστασίες των εργασιών γίνονταν από τους δασικούς υπαλλήλους και από τους επιστάτες του χωριού Καλλιπεύκης και Κρανιάς. Επί πολλά έτη εργάστηκαν για μεγάλα χρονικά διαστήματα 100 και πλέον εργάτες και εργάτριες από Καλλιπεύκη.
Το 1970, αν δεν κάνω λάθος, έγιναν και δασικές εκδηλώσεις στη θέση “Πατωμένη”, η οποία για πρώτη φορά τότε εξωραΐστηκε κατάλληλα και έγινε γνωστή για το τοπίο της.
Η επιστασία, όλων σχεδόν των δασικών εργασιών γίνονταν από κατοίκους της Καλλιπεύκης όπως: Δ. Γκουγκουλιά, Αστέριο Παπαναστα-σίου, Ανδρέα Μαντά, Ιω. Κατσιούλα, Δημ. Γκαραφλή και φυσικά από τους σημερινούς υπαλλήλους.
Η μεταφορά και στοίβαξη των καυσόξυλων, στρογγυλίων και σχιζών γίνονταν από τους υλοτόμους της Καλλιπεύκης καθώς επίσης και η μετατόπιση της στρογγυλής ξυλείας (βουβά) Στη μετατόπιση δούλεψαν οι μετατοπιστές Ιω. Μούργκας και Αφοί Ιω. Ζαφείρη.
Η φόρτωση των δασικών προϊόντων σε φορτηγά αυτοκίνητα γίνονταν από ομάδα φορτωτών της Καλλιπεύκης: Νικ. Καραγιάννη, Ζαφ. Καραγιάννη, Ι. Σαλαμπάση, Δημ. Τακούλα, Κ. Καστόρη, Γ. Τσιάτσιο, Δ. Γκουγκουλιά, Γ. Γκουγκουλιά, Ιω. Κατσιούλα, Ζ. Γκούμα, Δ. Μαντά κ.λπ.
Τα πρώτα χρόνια οι συνθήκες ζωής και εργασίες ήταν δύσκολες, αλλά αργότερα βελτιώθηκαν. Οι περισσότεροι Καλλιπευκιώτες είναι άνθρωποι καλοί και εργατικοί. Στα 13 χρόνια που έμεινα στην Καλλιπεύκη, με βοήθησαν στο έργο μου γι’ αυτό τους ευχαριστώ και θα τους θυμάμαι για πάντα.
Θα ήταν όμως παράλειψη να μην αναφέρω ότι στις παραλαβές, παραδόσεις, ογκομετρήσεις, καταχωρήσεις κ.λπ. δασικών προϊόντων, εργάστηκαν πολλά γυμνασιόπαιδα τότε, τα οποία σήμερα έγιναν επιστήμονες όπως ο Νικ. Μπούτσικας σχολικός σύμβουλος, Αστ. Παπαναστασίου δάσκαλος, Απ. Βαρδακάρης δασονόμος, Μασούρας Θωμάς δασονόμος, Αστ. Γκοβούτσικος δασολόγος, Δημ. Γκουγκουλιάς χημικός, Κ. Μασούρας δάσκαλος, Κατσιούλας Ζήσης δάσκαλος κ.λπ.”.

Αρκετά διαφωτιστικός ήταν ο κ. Βαγγέλης Κουκουράβας και τον ευχαριστούμε πάρα πολύ. Και για όσους δεν ξέρουν πρέπει να πούμε ότι σήμερα είναι συνταξιούχος, ζει στα Τρίκαλα και έχει τρία παιδιά. Αγαπά μετά “μανίας” την Καλλιπεύκη και αρέσκεται πολύ να διαβάζει την ΩΡΑΙΑ ΚΑΛΛΙΠΕΥΚΗ.
Αγαπητέ Βαγγέλη ευχόμαστε κάθε καλό σε σένα και στην οικογένειά σου. Και σ’ ευχαριστούμε και πάλι που είχες την καλοσύνη να μας διηγηθείς όλα τα παραπάνω.
Ζ.Α.Κ.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ